Tài chính đất đai và giá đất là một trong những vấn đề nhận được nhiều sự quan tâm, đóng góp ý kiến trong quá trình soạn thảo Luật Đất đai năm 2024, bởi nó tác động trực tiếp đến lợi ích kinh tế của nhà nước, người sử dụng đất và các bên liên quan.
Với mục tiêu phát huy tối ưu hiệu quả giá đất - công cụ kinh tế trong quản lý đất đai theo cơ chế thị trường, nội dung quy định về giá đất đã có nhiều thay đổi, trong đó nổi bật là những quy định về bảng giá đất. Từ ngày 1-8-2024 đến 1-1-2026, khi các địa phương chuẩn bị xây dựng và ban hành bảng giá đất lần đầu theo quy định tại Luật Đất đai năm 2024, việc xem xét điều chỉnh bảng giá đất hiện hành cho phù hợp với tình hình thực tế tại địa phương là rất cần thiết.
Luật Đất đai năm 2024 mở rộng các trường hợp áp dụng bảng giá đất so với Luật Đất đai năm 2013, nổi bật là tính tiền thuê đất khi nhà nước cho thuê đất hằng năm; tính thuế thu nhập từ chuyển quyền sử dụng đất đối với hộ gia đình, cá nhân... Do đó, việc điều chỉnh bảng giá đất nhằm bảo đảm nguồn thu ngân sách nhà nước; phản ánh đúng tình hình thực tế về giá đất tại địa phương.
Cùng với những quy định mới về thời điểm định giá đất, thời điểm tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất thì việc điều chỉnh bảng giá đất hiện hành cần phải thực hiện ngay để bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ khi triển khai Luật Đất đai năm 2024.
Công bố Lệnh của Chủ tịch nước, Luật Đất đai có hiệu lực từ 1-8
Tuy nhiên, bảng giá đất tác động sâu rộng đối với đời sống xã hội. Nó là căn cứ tính thuế sử dụng đất; lệ phí trong quản lý, sử dụng đất đai; tiền sử dụng đất khi chuyển mục đích sử dụng đất đối với hộ gia đình, cá nhân; tiền sử dụng đất tại nơi tái định cư đối với người được bồi thường về đất ở, người được giao đất ở tái định cư.
Vì vậy, việc điều chỉnh bảng giá đất không chỉ đơn thuần cập nhật theo giá đất giao dịch thực tế trên thị trường mà cần được đánh giá toàn diện, cân nhắc cùng với các chỉ số liên quan như tốc độ tăng chỉ số giá tiêu dùng, thu nhập bình quân đầu người của địa phương, cơ cấu sử dụng đất của địa phương... Bên cạnh đó, việc điều chỉnh bảng giá đất cần được đánh giá cụ thể theo từng khu vực, chẳng hạn khu vụ thu hút đầu tư, khu vực khuyến khích người dân chuyển mục đích sử dụng đất phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được phê duyệt...
Lâu nay, giá đất nhà nước thường thấp hơn giá thị trường nên việc điều chỉnh bảng giá đất quá cao so với bảng giá đất hiện hành có thể gây ra hiện tượng "đẩy" giá khi giao dịch. Chưa kể, bảng giá đất ở mức quá cao cũng ảnh hưởng nhất định đến nghĩa vụ nộp thuế sử dụng đất. Ngoài ra, với quy định không ghi nợ tiền sử dụng đất đối với trường hợp hộ gia đình, cá nhân chuyển mục đích sử dụng đất, mức giá trong bảng giá đất sẽ là rào cản nhất định.
Vì vậy, cần đánh giá toàn diện nhiều khía cạnh, nhất là tình hình kinh tế - xã hội của địa phương và tính cá biệt của từng khu vực trong quá trình điều chỉnh bảng giá đất nhằm bảo đảm nguyên tắc định giá đất tại Luật Đất đai năm 2024. Đó là bảo đảm hài hòa lợi ích giữa nhà nước, người sử dụng đất và nhà đầu tư.
Nguồn: https://nld.com.vn/