Quyết định số 140/QĐ-TTg ngày 16-1-2025 của Thủ tướng Chính phủ về quy hoạch chi tiết nhóm cảng biển, bến cảng, cầu cảng, bến phao, khu nước, vùng nước thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 xác định: Cảng biển Hải Phòng hướng đến trở thành cảng trung chuyển quốc tế. Trước mắt, đến năm 2030, cảng biển Hải Phòng đáp ứng năng lực thông qua đến 215,5 triệu tấn hàng hóa, riêng hàng container đạt khoảng 15 triệu TEU. Để phát huy hết tiềm năng, lợi thế, cảng biển Hải Phòng cần được đầu tư, phát triển nhiều hơn nữa để tăng sức cạnh tranh.
Hoàng hôn trên Cảng Nam Đình Vũ. Ảnh: Trần Trung Dũng
Nối dài những kỷ lục
Nằm trên trục hàng hải quan trọng của Việt Nam vươn ra thế giới, sản lượng hàng hóa thông qua khu vực cảng biển Hải Phòng những năm gần đây liên tục duy trì mức tăng 2 con số, riêng năm 2024 tăng 10,7% so với năm 2023. Ngay những tháng đầu năm 2025, khu vực cảng biển Hải Phòng liên tục đón nhiều kỷ lục mới được xác lập như: đạt năng suất xếp dỡ cao nhất; đón tàu container có sức chở lên tới 10.000 TEU, khai trương các tuyến dịch vụ hàng hải mới…
Nếu trước năm 2017, các tuyến dịch vụ từ cảng biển Hải Phòng chủ yếu kết nối đến cảng trung chuyển hàng hóa của Singapore, Hồng Kông, Hàn Quốc… chưa kết nối trực tiếp đến Hoa Kỳ, Canada hay châu Âu thì sau đó, với sự xuất hiện của cảng nước sâu Lạch Huyện, cảng biển Hải Phòng vươn mình, bứt phá, đến hết năm 2023, cảng Hải Phòng xếp thứ 30/50 cảng container bận rộn nhất thế giới với lưu lượng hàng hóa thông qua đạt gần 6 triệu TEU. Đóng góp vào thành công trên, các doanh nghiệp khai thác cảng biển chủ lực thành phố như Cảng Hải Phòng, Cảng container quốc tế Tân Cảng Hải Phòng, Cảng Nam Đình Vũ… khi tiên phong mở rộng các tuyến dịch vụ. Những hãng tàu hàng đầu thế giới chọn Hải Phòng để hợp tác khai thác như MCS, CMACGM, Maersk, Cosco, ONE, NYK, Wanhai…giúp hoạt động cảng biển càng thêm sôi động.
Đại diện Công ty TNHH Cảng container quốc tế Tân Cảng Hải Phòng (TC- HICT) cho biết, với lợi thế là cảng container nước sâu đầu tiên khu vực miền Bắc, cảng hiện đang tiếp nhận 13 tuyến dịch vụ quốc tế, kết nối trực tiếp Việt Nam với các thị trường Hoa Kỳ, châu Âu và nội Á. Năm 2024, TC-HITC đạt sản lượng xếp dỡ kỷ lục với hơn 1,6 triệu TEU hàng hóa (vượt công suất thiết kế 1,1 triệu TEU/năm của cảng). Đối với Công ty CP Cảng Hải Phòng, năm 2024 là năm thành công vượt bậc của doanh nghiệp khi đạt sản lượng khai thác gần 40 triệu tấn hàng hóa, trong đó hàng container đạt xấp xỉ 2 triệu TEU. Riêng Chi nhánh Cảng Tân Vũ có 4 năm liên tục xếp dỡ hơn 1 triệu TEU. Trong khi, cảng container quốc tế Hateco Hải Phòng (HHIT), dù mới đưa vào khai thác thương mại đầu tháng 2-2025 nhưng đón “siêu tàu” với chiều dài 366 m, trọng tải 155.000DWT- tàu container tải trọng và kích thước lớn nhất từ trước đến nay cập cảng biển Hải Phòng.
Tàu làm hàng tại cảng container quốc tế Hateco Hải Phòng. Ảnh: Cảng Hateco cung cấp
Đầu tư cảng đồng bộ, hiện đại
Theo Cảng vụ Hàng hải Hải Phòng, hoạt động hành hải trên vùng nước khu vực cảng biển Hải Phòng sôi động nhất cả nước với trung bình hơn 17 nghìn lượt tàu/năm. Điều này cho thấy, cảng biển Hải Phòng trở thành lựa chọn ưu tiên của các hãng tàu, doanh nghiệp vận tải trong và ngoài nước. Đạt được con số tăng trưởng ấn tượng, giai đoạn qua các doanh nghiệp cảng không ngừng nỗ lực đầu tư trang thiết bị mới, bảo đảm năng lực đón tàu, giải phóng hàng nhanh, giảm chi phí hãng tàu. Tổng giám đốc Công ty TNHH Cảng Container quốc tế Hateco Hải Phòng Nguyễn Văn Tiến, cho biết, 2 bến số 5 và 6 được đầu tư, ứng dụng công nghệ hiện đại nhất hiện nay, như hệ thống cẩu STS (ship-toshore) chạy điện tầm với lên đến 24 hàng container (có thể khai thác tàu container lớn nhất thế giới); hệ thống cẩu bãi RTG chạy điện và hệ thống cổng tự động hoàn toàn đầu tiên tại Việt Nam. Bên cạnh đó, HHIT trang bị các công nghệ hiện đại thông minh như phần mềm điều hành khai thác cảng NAVIS N4, phần mềm ERP IFS Cloud, công nghệ nhận dạng ký tự quang học (OCR) tích hợp AI, ứng dụng đặt lịch hẹn xe TAS, mạng 5G Private và camera giám sát 24/7… Với 2 bến chính có chiều dài 900 m, cảng có thể tiếp nhận cùng lúc hai tàu container có trọng tải 200.000 DWT (tương đương 18.000 TEU).
Để trở thành cảng trung chuyển tầm cỡ khu vực, quốc tế, cảng biển Hải Phòng bộc lộ hạn chế về quy mô, luồng hàng hải, nguồn hàng, hệ sinh thái logistics, giao thông kết nối… không sớm có lời giải khiến hoạt động khai thác cảng khó phát huy hết tiềm năng. Theo đó, nguồn hàng về cảng Hải Phòng chủ yếu đến từ các tỉnh, thành phố của miền Bắc, chiếm tới gần 80%. Hàng hóa chủ yếu được vận chuyển bằng đường bộ khiến các tuyến đường ra cảng như Nguyễn Trường Tộ- Bùi Viện; Nguyễn Bỉnh Khiêm-Nguyễn Văn Linh; đường 356; cầu Tân Vũ-Lạch Huyện trở nên quá tải, ùn tắc. Là thành phố cảng biển nhưng Hải Phòng đang thiếu khu vực logistisc sau cảng và hệ sinh thái dịch vụ hỗ trợ; độ sâu luồng hàng hải, vị trí vũng quay tàu… là vấn đề khiến doanh nghiệp, đơn vị quản lý trăn trở.
Theo Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Xuân Sang, để trở thành cảng cảng trung chuyển tầm cỡ khu vực châu Á và thế giới, về lâu dài, Hải Phòng sớm đẩy nhanh việc đầu tư các bến còn lại tại cảng Lạch Huyện; khẩn trương đầu tư cầu đường Tân Vũ-Lạch Huyện 2 cũng như tuyến đường sau cảng; đường Vành đai 2… bảo đảm khai thác đồng bộ. Ngoài ra, thành phố khẩn trương rà soát, xử lý đối với các bãi container tự phát, không đúng quy hoạch để ưu tiên hình thành khu phi thuế quan, kho bãi, cảng cạn vệ tinh nhằm thu hút doanh nghiệp xuất, nhập khẩu, phân phối lớn từ các thị trường gom, xử lý và đưa hàng hóa qua cảng.
Nguồn: https://baohaiphong.vn/