Do nguồn vốn đầu tư công giai đoạn 2026 – 2030 đã cân đối, tập trung ưu tiên bố trí cho các dự án khác nên dự án đường kết nối Đông – Tây được đề xuất đầu tư theo hình thức xây dựng – chuyển giao (BT)…
Dự án đường kết nối Đông - Tây Hải Phòng mở ra một không gian phát triển mới cho thành phố Hải Phòng sau hợp nhất.
Theo đánh giá từ UBND TP. Hải Phòng, tuyến đường kết nối khu vực đô thị trung tâm phía Tây (TP. Hải Dương cũ) với khu vực phía Đông thành phố Hải Phòng sẽ mở rộng không gian phát triển kinh tế, tối ưu quỹ đất mới hai bên hành lang tuyến đường, tạo động lực thu hút đầu tư phục vụ nhu cầu phát triển TP. Hải Phòng sau sáp nhập.
TUYẾN ĐƯỜNG KẾT NỐI MỞ RỘNG KHÔNG GIAN PHÁT TRIỂN
Theo UBND TP. Hải Phòng, vùng đô thị Hải Dương (TP. Hải Dương trước đây và khu vực phụ cận) được xác định là đô thị vệ tinh của thành phố Hải Phòng (sau hợp nhất). Khu vực TP. Hải Dương (trước đây) có diện tích lên đến hơn 111,698 km2, quy mô dân số thường trú hơn 307.000 người. Tốc độ phát triển đô thị Hải Dương đã tương đương đô thị cấp 1.
Bên cạnh đó, vùng đô thị Hải Dương có các khu công nghiệp Đại An (hơn 603 ha), khu công nghiệp Nam Sách (hơn 60 ha), các cụm công nghiệp Ba Hàng, Thạch Khôi, Ngô Quyền, Cẩm Thượng – Việt Hoà, Ba Quyền…
Theo UBND TP. Hải Phòng, kết nối giữa khu vực đô thị vệ tinh nói riêng, khu vực Tây Hải Phòng nói chung với đô thị trung tâm (thành phố Hải Phòng) cùng hệ thống cảng biển, cảng hàng không quốc tế với khoảng cách từ 47 - 75 km vẫn chỉ dựa trên 2 tuyến giao thông chính, tuyến quốc lộ 5 và đường ô tô cao tốc Hà Nội – Hải Phòng.
Trong đó, tuyến quốc lộ 5 (chiều dài 47 km) phục vụ chính cho phương tiện xe container, xe tải, năng lực vận tải của tuyến đường đã vượt công suất thiết kế từ 5 - 6 lần. Do hiện trạng hai bên quốc lộ 5 là các khu dân cư, khu đô thị, khu công nghiệp nên tuyến đường này không có quy hoạch mở rộng. Bởi vậy, năng lực lưu thông của quốc lộ ở mức độ thấp, tốc độ lưu thông trung bình chỉ khoảng 40 - 50 km/h lại hay xảy ra tai nạn, ùn tắc giao thông.
Tuyến cao tốc Hà Nội - Hải Phòng, đoạn trên địa bàn Hải Phòng, tính từ điểm tiếp giáp tỉnh Hưng Yên đến điểm cuối (phía Nam Hải Phòng) có chiều dài tới 75 km. Trên toàn tuyến, trung bình phải tới 15 km mới có điểm giao với hệ thống giao thông trong khu vực. Hơn nữa, tuyến cao tốc thực hiện thu phí với mức phí cao đẩy chi phí vận tải lên tương đối cao.
Trước thực trạng trên, Hải Phòng đề xuất xây dựng tuyến giao thông mới (tuyến giao thông thứ 3) kết nối đô thị phía Tây với đô thị phía Đông thành phố. Theo đó, Hải Phòng sẽ đầu tư tuyến đường có chiều dài khoảng hơn 23 km, nối từ đường vành đai 1 (khu vực nút giao và đường dẫn cầu Bùi Thị Xuân, TP. Hải Dương trước đây) đến nút giao quốc lộ 10 - đường Nguyễn Trường Tộ (khu vực Đông Hải Phòng). Tuyến đường sẽ đi qua các xã phường Nam Đồng, Hà Tây, Thanh Hà, Hà Bắc, Hà Nam, Kim Thành, An Phong, An Dương trên địa bàn Hải Phòng.
Dự án này sẽ giúp Hải Phòng có trục giao thông mới kết nối giữa 2 trung tâm đô thị (đô thị phía Tây và đô thị phía Đông), rút ngắn khoảng cách, thời gian di chuyển từ đô thị phía Tây đến trung tâm thành phố Hải Phòng, giảm tải năng lực vận tải cho quốc lộ 5 đang quá tải. Tuyến giao thông mới đi qua các huyện Thanh Hà, Kim Thành (trước đây), vùng kém phát triển của tỉnh Hải Dương (cũ), sẽ giúp Hải Phòng mở rộng không gian phát triển kinh tế về phía Tây, tối ưu hoá tiềm năng, lợi thế quỹ đất hai bên hành lang tuyến đường, tạo thêm động lực thu hút đầu tư, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội.
Theo tính toán sơ bộ của UBND TP. Hải Phòng, trong phạm vi nghiên cứu dự án, diện tích hai bên hành lang tuyến đường khoảng 18.464 ha. Trong đó, có khoảng 10.655 ha (chiếm 57,71% tổng diện tích đất trong khu vực) là đất nông nghiệp, khoảng 4.257 ha (chiếm khoảng 23,65%) là đất quy hoạch khu dân cư và hơn 567 ha (chiếm 3,06% tổng diện tích khu vực) được phát triển các khu công nghiệp (các khu công nghiệp Tràng Duệ, An Dương, thuộc khu vực phía Đông Hải Phòng).
Dư địa trong khu vực nghiên cứu dự án vẫn còn khoảng 11.777 ha đất. Nếu quy hoạch lại, trong ngắn hạn có thể phát triển khoảng 2.229 ha đất đô thị, thương mại - dịch vụ, có thể phát triển khoảng 3.398 ha đất công nghiệp.
Trong đó, đất phát triển đô thị, thương mại - dịch vụ có thể thu thêm cho ngân sách khoảng 66.870 tỷ đồng. Đất công nghiệp có thể đóng góp khoảng 78 tỷ đồng tiền thuê đất/năm. Khu vực đất nông nghiệp hai bên tuyến đường mới mở sẽ trở thành các khu công nghiệp liên hoàn, các khu đô thị, thương mại – dịch vụ.
THU HÚT NHÀ ĐẦU TƯ THỰC HIỆN THEO HÌNH THỨC BT
Để triển khai dự án tuyến đường kết nối Đông - Tây, HĐND TP. Hải Phòng đã có nghị quyết ưu tiên đầu tư trong giai đoạn 2026 - 2030. Theo khái toán sơ bộ, dự án có tổng mức đầu tư khoảng 19.128 tỷ đồng. Trong đó, chi phí bồi thường giải phóng mặt bằng, hỗ trợ và tái định cư khoảng 4.537 tỷ đồng, chi phí xây dựng khoảng 11.970 tỷ đồng, chi phí dự phòng, quản lý dự án và các chi phí khác khoảng 2.621 tỷ đồng.
Tuy nhiên, theo báo cáo từ UBND TP. Hải Phòng, giai đoạn 2026 - 2030, Hải Phòng đã cân đối, tập trung ưu tiên bố trí vốn ngân sách cho các dự án khác, nếu tiếp tục bố trí vốn ngân sách cho dự án sẽ gây áp lực cho ngân sách thành phố.
Để giải bài toán vốn đầu tư, UBND TP. Hải Phòng đề xuất dự án được đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP), hình thức Hợp đồng BT. Hải Phòng sẽ hoàn trả nhà đầu tư bằng quỹ đất ở, đất thương mại – dịch vụ bên tuyến đường mới mở. Dự kiến, Hải Phòng sẽ trả cho nhà đầu tư từ khoảng từ 650 - 700 ha đất quy hoạch phát triển đô thị, dịch vụ thương mại là quỹ đất hai bên tuyến đường hoặc khu vực khác.
UBND TP. Hải Phòng đánh giá nếu thực hiện đầu tư theo phương thức đối tác công tư, hình thức hợp đồng xây dựng - chuyển giao (BT) sẽ có những ưu điểm như có nhiều nhà đầu tư có thể độc lập hoặc liên danh thực hiện dự án. Các nhà đầu tư có thể chủ động thực hiện dự án, rút ngắn tối đa thời gian đầu tư, sớm hoàn thành, đưa tuyến đường vào khai thác.
Hải Phòng dự tính sẽ có khoảng 2.229 ha đất để phát triển đô thị, thương mại - dịch vụ. Diện tích đất này sẽ được quy hoạch, phát triển thành 4 khu đô thị, thương mại – dịch vụ. Đó là khu đô thị hỗn hợp phía Bắc 414 ha (thuộc địa phận các xã Kinh Thành, An Trường). Khu đô thị sinh thái kết hợp nông nghiệp công nghệ cao 513 ha (tại các xã Thanh Hà, Hà Tây). Khu đô thị sinh thái ven sông Hương 628 ha (trên địa bàn phường Ái Quốc và xã Hà Bắc). Khu thương mại, dịch vụ hỗn hợp ven đường vành đai 1 TP. Hải Dương 674 ha (trên địa bàn các phường Nam Đồng, Ái Quốc).
Bên cạnh đó, Hải Phòng sẽ có khoảng 2.398 ha đất dự kiến phát triển công nghiệp. Diện tích này được nghiên cứu, định hướng phát triển 3 khu công nghiệp gồm khu công nghiệp Kim Thành 2 mở rộng (khoảng 979 ha), khu công nghiệp ven vành đai 2 Hải Dương (khoảng 266 ha), khu công nghiệp ven tuyến vành đai 5 thủ đô (khoảng 1.153 ha).
Ngoài ra, khu vực này cũng sẽ tiếp tục quy hoạch khoảng 1.541 ha cho phát triển nông nghiệp công nghệ cao, hơn 4.792 ha cho phát triển hỗn hợp dịch vụ, du lịch, hạ tầng kỹ thuật, đất mặt nước và đất cây xanh cùng hơn 817 ha đất còn lại được quy hoạch cho phát triển hạ tầng giao thông mới.
Theo đánh giá từ UBND TP. Hải Phòng, dự án được dự liệu có sử dụng đất của một số quy hoạch, dự án như Dự án KCN Kim Thành 2, quy hoạch dự án khu dân cư phía Bắc sông Hương (những dự án phía Tây Hải Phòng) và quy hoạch, dự án Cụm công nghiệp Tràng Duệ (Đông Hải Phòng). Mặt khác, dự án chưa có quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất nên Hải Phòng cần phải điều chỉnh, cập nhật lại nhiều quy hoạch như quy hoạch chung thành phố, các quy hoạch vùng huyện, phân khu đô thị và khu cụm công nghiệp liên quan.
Nguồn: https://vneconomy.vn/